Piktogramy, czyli specyficzny alfabet symboli na opakowaniach

 Nasze codzienne życie przepełnione jest opakowaniami, z którymi stykamy się każdego dnia. Towary na półkach sklepowych zwracają uwagę kolorami, kuszą hasłami reklamowymi, posiadają niezliczoną ilość elementów i informacji: rysunki, znaki firmowe, hasła reklamowe, symbole, oznaczenia.

Etykieta w momencie zakupu produktu jest największym źródłem informacji o danym produkcie, a także o tym, co należy zrobić z jego opakowaniem. Kształt, wygląd oznakowań, symboli i piktogramów umieszczonych na opakowaniach, a także reguły ich stosowania określają przepisy krajowe, europejskie oraz międzynarodowe wytyczne, przedstawione przez Organizację Narodów Zjednoczonych. Główna zasada znakowania mówi, że informacje zawarte na opakowaniach nie mogą konsumenta wprowadzać w błąd.

Umiejętność czytania symboli i oznaczeń umieszczonych na opakowaniach jest bardzo istotna, ponieważ to właśnie te małe znaczki informują nas lub ostrzegają. Warto zapoznać się ze znaczeniem tych grafik i korzystać z tej wiedzy w życiu codziennym, ponieważ poznając ten specyficzny alfabet, stajemy się bardziej świadomymi konsumentami.

Przykłady popularnych symboli, które znajdują się na opakowaniach:

Symbol	Oznaczenie
	ZNAK ZIELONY PUNKT. Często mylnie jest odbierany jako symbol recyklingu. A tak naprawdę oznacza, że producent sfinansował budowę i funkcjonowanie systemu odzysku odpadów.
	OPAKOWANIE NADAJE SIĘ DO RECYKLINGU. Symbolem odzysku jest ten znak. Informuje on, że opakowanie wykonane jest z takiego surowca, który można poddać recyklingowi oszczędzając w ten sposób surowce naturalne.
	ZNAK ALUMINIUM. Informuje, że opakowanie albo produkt zostały wykonane z aluminium i nadają się do recyklingu. Tego typu opakowanie może być wielokrotnie przetwarzane. Najczęściej spotykamy na puszkach, czasami na folii spożywczej.
	MOŻLIWOŚĆ PONOWNEGO WYKORZYSTANIA. Tym znakiem opatrywane są produkty, które po wykorzystaniu nadają się do ponownego użycia (mogą być wielokrotnego użycia). Można go spotkać na butelkach, szklanych pojemnikach, beczkach, kontenerach i puszkach.
	ZNAK PRZEKREŚLONEGO KONTENERA. Zwykle występuje na sprzętach elektronicznych, RTV i AGD. Oznacza on, że po zużyciu produktu nie wolno wyrzucić do kosza razem z innymi odpadami, tylko należy przekazać do punktu zbiórki elektrośmieci.
	Znaczek z ludzikiem wyrzucającym opakowanie do kosza przypomina o konieczności dbania o czystość i wyrzucaniu zużytego produktu do kosza na śmieci.
	OPAKOWANIE BIODEGRADOWALNE. Znak występuje na opakowaniach w pełni ekologicznych, które rozkładają się podczas kompostowania bez uwalniania substancji szkodliwych.
	VEGAN. Symbol, którym mogą być oznakowane produkty spożywcze, środki czystości, ubrania, kosmetyki, a nawet usługi. Oznacza on, że do produkcji nie użyto żadnego składnika pochodzenia zwierzęcego.
	Znak przyznawany przez Komisję Europejską dla produktów ekologicznych w Unii Europejskiej. Umieszczany obowiązkowo na wszystkich paczkowanych produktach ekologicznych wyprodukowanych w jednym z państw członkowskich i spełniających obowiązujące normy wspólnotowe. Nie obejmuje produktów importowanych spoza terenu Unii.
	ZNAK EKOLOGICZNY. Poświadcza on, że produkt został wytworzony zgodnie z ekologicznymi kryteriami ustalonymi przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji.
	Czarny trójkąt z obrysem królika to znak, który mówi, że oznakowany nim produkt nie był testowany na zwierzętach.
	Znak C E (Conformité Européenne) można najczęściej spotkać na opakowaniach zabawek, urządzeń elektrycznych (w tym np. AGD) oraz tzw. środków ochrony indywidualnej, czyli okularów, kasków oraz na niektórych wyrobach medycznych. Zamieszczając go na etykiecie, producenci deklarują, że ich wyroby spełniają wymagania dyrektyw, obowiązujących na terenie Unii Europejskiej. Uwaga na bardzo podobny symbol, umieszczany na produktach chińskiego pochodzenia – „CE” (China Export) Takie przedmioty nie mają odpowiednich certyfikatów i nie spełniają europejskich norm. Oba symbole różni minimalna odległość między literami „C” i „E” (w chińskim wydaniu zazwyczaj są umieszczone bardzo blisko siebie).
	Symbol przypominający drogowy znak zakazu, ze smutną buzią w postaci ikonki znaleźć można na zabawkach lub ich opakowaniach. Używany jest przez producentów w celu informowania konsumentów, że wyprodukowane przez niego zabawki nie nadają się dla dzieci poniżej 3 roku życia, ponieważ mogą one być dla nich niebezpieczne.
	Symbol otwartego słoika mówi nam, jak długo można używać kosmetyku. Obok lub na symbolu słoika producent podaje okres trwałości po otwarciu, czyli okres bezpiecznego stosowania kosmetyku, licząc od otwarcia, wyrażony w miesiącach. Istnieją produkty, które nie wymagają podawania okresu trwałości, ze względu na brak ryzyka pogorszenia się ich składu. Do artykułów takich należą między innymi szminki, aerozole oraz produkty jednorazowe.
	OZNACZENIE UMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH PLASTIKOWYCH.  Jest to  osobna kategoria symboli, z którymi warto się zapoznać choćby w trosce o własne zdrowie. Cyfra w środku oznacza rodzaj tworzywa, z którego jest wykonane opakowanie. 1 –  PET – wykorzystywany do produkcji jednorazowych opakowań i butelek do wody mineralnej, nie wolno używać ich ponownie! 2 –  HDPE – bezpieczny plastik, opakowania nadają się do ponownego użycia 3 –  PVC – używa się do produkcji folii, tacek typu fast food  4- LDPE – używany do produkcji reklamówek, worków foliowych, względnie bezpieczny 5 –  PP – bezpieczny, używa się go do produkcji opakowań na jogurty, plastikowych nakrętek na butelki czy słomek do picia, opakowania mogą być ponownie używane 6-  PS – produkowany jest z niego styropian, unikać kontaktu z żywnością! 7 – Inne – informuje, że opakowanie zostało stworzone z mieszanki różnych rodzajów tworzyw sztucznych, nie używać!

To właśnie my, jako konsumenci jesteśmy odpowiedzialni za nasze środowisko. Dzięki odpowiednim postawom i zachowaniom dotyczącym selekcji i zbiórki odpadów pomagamy chronić nasze bogactwa naturalne. Recykling zmniejsza ilość śmieci oraz koszty ich pozbywania się (składowania), jest korzystny dla gospodarki, środowiska i społeczeństwa, odciąża wysypiska, prowadzi do zredukowania ilości odpadków zanieczyszczających środowisko.

Bycie świadomym i odpowiedzialnym konsumentem, to ukłon w stronę naszej Planety.

Źródło: internet

Tekst i zdjęcia: Natalia Czyżewska-Suchoń

Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego